Bedelli Askerlik ve Askerlik Süresi
Geçtiğimiz günlerde gazetelerde ve televizyonlarda yer alan, bedelli askerlik ve askerlik süresi ile ilgili haberler, askerlik çağındaki binlerce gencin aklını karıştırdı. Hatırlayacak olursanız, geçen yıl aynı dönemlerde, “tek tip” askerlik uygulaması konuşulmuş ve çok sayıda genç bu uygulamadan etkilenmemek için tecillerini bozdurup askere gitmişlerdi. Başbakan Erdoğan’ın, “Bedelli askerlik gündemimizde olabilir.” açıklaması ve ardından yapılan Erdoğan ve Org. Başbuğ zirvesi, bedelli ile ilgili soru işaretlerini giderdi ancak başka soruları beraberinde getirdi.
Aslında toplantıdan sonra yapılan açıklama özetle şöyleydi; “Şu anda bedelli askerlik için
gereken şartlar ve celp fazlası oluşmamıştır. Dolayısıyla bedelli askerliği şu anda gündeme almıyoruz. Ancak askerlikle ilgili yapısal çalışmalar devam etmektedir.” Bu açıklama çok şey söylüyor gibi görünüp hiç bir şey söylemiyor. Bunun haricinde söylenen herşey söylentiden ibaret. Bu söylentiler ise genel olarak askerliğin süresi üzerinde yoğunlaşıyor. Bildiğimiz gibi çalımalar askerlik süresinin belli bir standarda oturtulması yönünde. Şu anda 3 uygulama var. Bunlardan birincisi üniversite mezunu olmayan gençler için 12 ay er olarak yapılan askerlik, diğer ikisi ise üniversite mezunlarını kapsıyor, 6 ay er ya da 12 ay yedek subay olarak yapılan askerlik hizmetleri. Bu noktada tek bir standart yaratma çalışmaları olabilir. Kulislerde konuşulan bu standart ise 12 ay er olarak yapılan askerlik.
Haberlere göre ise orta vadede; -yani en erken 3 yıl sonra- eğer terör sorununda ciddi adımlar atılabilir ve ilerleme sağlanırsa, tek tip askerlik uygulamasına geçilebilir. Bu durumda üniversite mezunu olsun ya da olmasın herkes askerliğini 12 ay er olarak yapacak ve yedek subaylık kalkacak. Askerlik hizmetinin, tek tip olabilmesi ve uygulamada karışıklık yaşanmaması tabi ki olumlu ancak Türk Silahlı Kuvvetlerinin dönemsel olarak kullanabileceği yetişmiş nitelikli personel ihtiyacını karşılamada sorun yaratabilir. Ayrıca polis ve öğretmenler için sivil askerlik uygulaması da içişleri bakanlığı kulislerinde dolaşan haberlerden. Yine içişleri bakanlığı halen polis olarak görev yapan ancak askerliğini tamamlamamış personelin askerlik sorununu çözmek için de çalışmalar yaptığı bilinmekte.
Sivil askerlik doğru uygulandığı takdirde, milli birlik ve beraberliği de pekiştirecek bir uygulama olabilir. Sadece polis ve öğretmenler için değil bütün üniversite mezunları için uygulansa; örneğin 6 ay olan askerliği 1-2 ayı temel savaş eğitimi görülse kalan 4 ay ülkemizin herhangi bir köyünde, ihtisas alanına göre halka eğitim vermekle görevlendirilse, hem askerliğin doğasına uygun hareket edilmiş olur, hem de üniversite mezunu gençlerimiz profesyonel hayatlarına güzel bir tecrübe ile başlamış olurlar. Mesela bir köye o dönemde bir mühendis gittiyse, ikinci dönem bir iktisatçı, sonraki dönem de bir doktor gidebilir. Bu bölgesel bağların kuvvetlendirdiği gibi, halkımızın genel kültür ve bilgi seviyesini de yükseltecektir. Bunu da naçizane kendi kanaatimiz olarak belirtmiş olalım. Gelişmeler oldukça yeniden sizlerle paylaşacağız.
Edit 2017: Biz bu yazıyı yazdıktan sonra, iki kere bedellik askerlik uygulaması yapıldı. İlkinde 29 yaş ve 30,000 TL olarak uygulanan bedelli askerlik, ikincisinde ise 27 yaş 18,000 TL olarak uygulandı. Şu anda hala bu iki bedelli askerlik uygulamasından yararlanamayan gençler, yeni bir bedelli askerlik uygulaması için bekliyor. Talepler en azından bu işin bir sisteme oturtulması yönünde, çünkü mevcut tecili olup, bozdurarak 30,000 TL ödeyenler de daha 2 yıl geçmeden 18,000 TL’lik yeni bir uygulamanın kendilerini mağdur ettiğini düşünüyorlar.
