Dünyayı Değiştiren 10 Savaş Fotoğrafı

Ortadoğu’ da güç dengelerinin değiştiğini, Mısır‘ dan sonra Libya‘ da da yaşanan iç çatışma sebebiyle ölen siviller için çeşitli çözüm arayışlarının gündemde olduğu şu günlerde, bölgede gerçekten neler olduğunu, Kaddafi‘ nin isyancılara ve olaylarla ilgisi olmayan diğer kesime neler yaptığını, nasıl bir orantısız güç kullandığını Dünya kamuoyunun somut olarak öğrenmesi ancak bölgedeki gazetecilerden gelen görüntülerle mümkün oluyor. Özellikle iç savaşın yaşandığı isyanın ilk günlerinde Kaddafi’ nin medya organlarını etkisiz hale getirmesi, yabancı basın görevlilerinin de işlerini zorlaştırması, belki de Dünyanın olaylara bu kadar geç müdahale etmesine sebep olmuştur.

Yakın geçmişte savaşın ortasında hayatlarını tehlikeye atarak sadece birkaç fotoğraf karesi yakalamaya çalışan ve bu uğurda hayatını kaybeden gazetecilerin olduğuna tanık olmuştuk. Hatta daha 3 sene evvel Güney Osetya‘ da haber takip eden Türk gazetecilerin nasıl kurşunlara hedef olduğunu izlemiştik.

İşte bu zor şartlar altında görevlerini yapmaya çalışan savaş muhabirlerinin yakaladığı, doğru zamanda deklanşöre bastıklarında savaşları dahi bitirebilecek etkiye sahip, Dünya’ nın kaderini değiştiren 10 fotoğraf karesini Farketmez.net takipçileri için derledik.

10 – Fat Man Bombası, Japonya – 1945

Bu fotoğraf tartışmasız ki nükleer silahlanmanın nasıl bir katliam yaratabileceğin en somut kanıtıdır. İkinci Dünya Savaşı’ nın son günlerinde Nagasaki‘ ye yapılan atom bombası saldırısı sonrası çekilen bu fotoğraf, Amerika’ nın uyguladığı sansürden dolayı ancak yıllar sonra ortaya çıktı.

9 Ağustos 1945‘ te gerçekleşen bu saldırıda kullanılan “Fat Man” adlı atom bombasında 21 kiloton TNT mevcuttu. Yaklaşık 4 kilometrelik bir alanda patlamaya ve şehirdeki binaların %36 sının yıkılmasına bununla beraber de 90 bin kişinin ölümüne sebep oldu.

9 – Fritz Klein, Bergen-Belsen – 1942

Bergen-Belsen Nazi toplama kampında çekilen bu fotoğraf karesinde Nazi doktoru Fritz Klein, gaz odasında öldürülen kurbanlarının arasında gözüküyor. Gaz odalarına gönderilecek kurbanları seçmek ve hatta söylenenlere göre seçtiği bazı kurbanları gaz odasına göndermeden önce üzerlerinde tıbbi deneyler de yapmıştı.

8 – Sivil Direniş, Varşova – 1943

Hitler, Avrupa’ da yaşayan tüm Yahudileri öldürmeden önce, ele geçirdiği topraklarda kurulan gettolarda yahudileri toplayarak öncelikle toplumdan tecrit edilmelerini istiyordu. 1940′ ta Varşova‘ da kurulan getto kampı içerisine, sadece 2 yılda 400 bine yakın Yahudiyi gönderildi. Salgın hastalık, açlık ve gardiyanların işlediği cinayetler arasında yaşam savaşı veren insanlar bir süre sonra serbest bırakılacakları söylenerek, küçük gruplar halinde imha kamplarına gönderilmeye başlandı. Gettodan kaçmayı başaran Yahudiler sayesinde gerçekte gettodan alınan bu insanların gaz odalarına gönderildiğini öğrenenler, gizlice örgütlendi ve Nazilere karşı bir ayaklanma başlatıldı. Az sayıda Nazi ve rivayete göre 50 bin direnişçinin öldüğü isyan sona ererken geriye bir Nazi askerinin çektiği bu resim kaldı.

7 – Normandiya Çıkarması, Omaha Sahili – 1944

İkinci Dünya Savaşı sırasında Amerikan, Kanada, İngiliz ve Fransız askerleri Omaha Sahiline, filmlere de konu olan Normandiya Çıkarmasını gerçekleştirdi. Macar savaş muhabiri Robert Capa‘ nın yakaladığı bu fotoğrafta, çıkarma yapan ilk birlikleri gözüküyor.

6 – Düşen Asker, İspanya İç Savaşı – 1936

İspanya İç Savaşı‘ nda çekilen ve “Ölüm Anı” adlı bu fotoğrafta, Cumhuriyetçi bir asker olan Federico Borrell Garcia‘ nın vurulması ve toprağa düşme anı gözüküyor. Fotoğrafı çeken Robert Capa‘ ya en sayısız ödül kazandıran bu kare, İspanya tarafından 1970’ lere kadar sansürlendi ve sahte olduğu söylendi. Ancak savaş fotoğrafları arasında adeta bir efsane haline gelmiş olan bu kare halen savaşı en iyi anlatan kareler arasında olarak göstilir.

5 – Nguyen Ngoc Loan, Vietnam- 1968

Eddie Adams‘ a Pulitzer Ödülü kazandıran bu fotoğraf, tüm zamanların en etkileyici fotoğrafları arasında da yer alıyor. Hatta “Savaş fotoğrafı” dendiğinde belki de birçok kişinin aklına gelen ilk kare bu fotoğraftır.

Vietnamlı polis şefi Nguyen Ngoc Loan’ ın, Vietconglu bir esirin kafasına silah dayadığı ve fotoğrafın çekilmesinden birkaç saniye sonra da tetiği çektiği bu an savaş muhabirliğinde bir çığır açmıştır. “Bin kelime değerinde bir resim”  tabirinin de kullanıldığı bu kare, günümüzde de savaş karşıtı tüm eylemlerde halen kullanılır.

4 – Saddam Hüseyin Heykeli, Bağdat – 2003

Yakın geçmişte çekilen bu fotoğraf karesinde, Saddam’ ın şehir merkezindeki heykelinin Irak halkı tarafından devrilmesi gösteririliyor. Kendi halkı tarafından devrilen bu heykel, kısa süre içinde Irak’ a barış geleceğinin habercisi olarak Dünya medyasında sembolize edildi. Ancak, 2003 yılında Irak’ a “Barış ve özgürlük” için giren ABD’ nin geçen bu süre zarfında henüz bu vaatlerini gerçekleştirdiğini söylemek sanıyorum hata olur.

3 – Phan Thị Kim Phuc , Vietnam – 1972

1972 yılında Vietnam Savaşı devam ederken ABD’ ye ait bir uçaktan atılan Napalm Bombaları, çoğunluğu çocuk olan insanların saklandığı bir tapınağa düşer. Aralarında Phan Thị Kim Phuc isimli kız çocuğunun da bulunduğu sağ kalanlar ise çığlıklar atarak, elbiseleri ve vücutları yanmış bir şekilde kaçarken Nick Ut‘ un obejktifine takılır. Ve o sene Nick Ut, çektiği bu fotoğraf karesi ile Pulitzer Ödülünü kazanır. Ve bu fotoğraf kuşkusuz ki yakın tarihin en tüyler ürpertici savaş fotoğrafları arasındadır.

Fotoğrafta çıplak ve çığlıklar atarak koşan Phan Thi Kim Phuc ise, 14 ay hastanede kalır ve yaşam mücadelesinden galip çıkar. 1994 senesinden beridir de UNESCO iyi niyet elçisi olarak savaş kurbanlarının iyileştirilmesi için çalışmaktadır.

2 – İwo Jima’ ya Bayrak Dikilmesi, İwo Jima – 1945

İkinci Dünya Savaşı sürerken Pasifik Okyanusunda bulunan Iwo Jima adlı küçük bir ada da, ABD ve Japon askerleri karşı karşıya gelir. Iwo Jima Adası aslında Volkanik bir ada olmasına rağmen, Japonya için hayati önem taşıyan 2 havalimanindan biri burada bulunmaktadır. Ve savaşın seyri için çok stratejik bir alandır. Japon askerleri adayı savunmak için çeşitli stratejiler geliştirse de, sayıca üstün ABD askerleri 1 ay sürecek kuşatma da ağır hasar vererek de olsa Iwo Jima’ ya ABD bayrağını diktiler. ABD donanmasında görevli 5 askerin bayraklarını Suribachi Dağlarında bir tepeye dikmelerini gösteren bu fotoğraf ise Joe Rosenthal’ a aynı Pulitzer Ödülünü kazandırmıştır.

1 – Japonya Savaşı Zafer Günü, New York – 1945

2 Ağustos 1945′ te İkinci Dünya Savaşu bitmiş, ABD’ li askerlerin evlerine dönmüştü. New York Times Meydanında savaşın bittiğine dair konuşma yapan ABD Başkanı ve bu konuşmayı izlemeye gelen halk mutluydu. Life dergisi fotoğrafçısı Alfred Eisenstaedt ise kalabalık arasında dolaşıp görüntü arıyordu. Savaştan dönen bir ABD askeri ise meydan da gördüğü tüm kadınlara sarılıp öperken, kutlama için meydan da olan bir hemşireyi de öper. Ve tam bu sırada Alfred Eisenstaedt, Hollywood filmlerine girecek, sayısız kartpostalı basılacak bu fotoğrafı çeker.